Nhà thờ cổ tộc Trần - Phố cổ Hội An

Nhà thờ cổ tộc Trần (địa chỉ - số 21 đường Lê Lợi) còn nguyên vẹn hình thể kiến trúc cổ, và là bản gốc nhà thờ tộc của người Việt thời xưa.

Cách đây khoảng 200 năm, cụ Trần Tứ Nhạc là một vị quan thông minh, rất được vua Gia Long tin dùng. Cuối năm 1802, vua cử ông và một số người khác đi sứ sang Tàu. Trước khi đi ông đã xây dựng nhà thờ tộc Trần cho con cháu mai sau và cũng để báo hiếu tổ tiên. Hiện nay gia đình vẫn còn giữ gìn hai di vật của ông là thanh kiếm và bộ triện.

Thoạt trông, Nhà thờ cổ tộc Trần có nét tương đồng với nhiều ngôi nhà khác trong phố cổ Hội An, cũng bằng vật liệu gỗ, có rèm chạm sát mái, cũng lợp ngói âm dương đã xỉn màu... nhưng điểm khác là nằm trong khu vườn rộng 1.500 m2, cây cối xanh tươi, xung quanh xây bờ tường cao. Trong nhà treo rất nhiều lồng đèn chiếu sáng, tỏ cả ngoài sân.

Nhà thờ cổ tộc Trần chia làm 2 phần, phần chính để thờ cúng và phần phụ bên cạnh là chỗ ở lại của trưởng tộc và những người trong họ. Tất cả được xây dựng hài hòa, tuân thủ theo thuật phong thủy nghiêm ngặt.

- Gian thờ cúng lớn nhất, nằm vị trí trung tâm, được bài trí trang trọng, không gian cao và thoáng phía trên. Gian thờ gồm 3 cửa, trong đó 2 cửa dành cho nam, nữ tộc, còn cửa chính dành cho ông bà, chỉ mở trong những dịp lễ hội, ngày tết.

- Bàn thờ được đặt phía trong, có hình quan Tứ Nhạc mặc triều phục oai nghiêm. Trước bài vị là cặp đèn lồng luôn toả sáng, cùng chiếc lư đồng to lớn quanh năm nghi ngút khói hương.

- Đặc biệt, giữa gian phòng khách và gian thờ cúng có một ngạch cửa được dùng như chướng ngại vật, nhắc nhở mọi người khi vào bên trong phải cúi đầu làm lễ.

- Phía sau Nhà thờ cổ tộc Trần là mảnh vườn với mô đất cao, là nơi để "chôn nhau cắt rốn" của dòng họ, ngay chính giữa vườn còn có một cây khế ngọt đã 200 tuổi, bằng tuổi ngôi nhà.

Hằng năm, vào một ngày định kỳ, tất cả bà con trong dòng họ đều tụ tập lại ở Nhà thờ cổ tộc Trần, cùng nhau hương khói để tỏ lòng biết ơn tổ tiên. Đây cũng là dịp cũng cố mối quan hệ giữa các thành viên trong tộc thêm gắn bó, và nhắc nhở thế hệ sau không quên nguồn cội.