Lễ hội Phủ Dầy 2017 diễn ra từ ngày 30/3 - 4/4/2017 (tức ngày 3 - 8/3 âm lịch) với nhiều hoạt động đặc sắc, thu hút đông đảo người dân và du khách thập phương về dự hội, tri ân công đức Thánh Mẫu Liễu Hạnh.
Người Việt có câu “Tháng Tám giỗ Cha, tháng Ba giỗ Mẹ”, ý nói đến tục giỗ Mẹ vào tháng Ba Âm lịch để tưởng nhớ công đức của Thánh Mẫu Liễu Hạnh. Ở nước ta, tục thờ Mẫu có ở nhiều nơi, nhưng Khu di tích Phủ Dầy (Nam Định) được xem là cái nôi của loại hình tín ngưỡng độc đáo thuần Việt này. Nói như các nhà nghiên cứu văn hóa thì Lễ Phủ Dầy là một thành phần quan trọng tạo nên “bản đại diễn xướng sử thi Liễu Hạnh”. Điều đó cho thấy đền mẫu Phủ Dầy ở Nam Định có ý nghĩa rất lớn trong tiềm thức văn hóa và tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt.
Ở đây, mọi hoạt động văn hóa, tín ngưỡng liên quan đến tục thờ Mẫu diễn ra sôi động quanh năm, mà cao điểm và ấn tượng nhất là lúc diễn ra Lễ hội. Vào dịp này, khu di tích được trang hoàng lộng lẫy cờ hoa. Dòng người nhộn nhịp trẩy hội, sắm lễ đi Phủ Dầy, đọc văn khấn Phủ Dầy cầu may mắn, sức khỏe với niềm tin sẽ được Thánh Mẫu hiển linh để phổ độ chúng sinh, mang lại may mắn cho mọi nhà.
Trong Lễ hội Phủ Dầy năm 2017, du khách còn được thưởng thức nhiều hoạt động độc đáo như nghi Lễ rước đuốc, Rước kiệu Mẫu, nghệ thuật hát văn, đồng, hội xếp chữ... Nghi Lễ rước đuốc được diễn ra đầu tiên vào tối mùng 3 tháng 3 Âm lịch. Đây là nghi lễ có từ lâu đời và ngày càng được tổ chức quy mô hơn. Ngọn lửa thiêng được xin từ phủ chính Tiên Hương rồi chia sẻ với 1000 ngọn đuốc khác và trao cho bà con trong vùng rước đi quanh khu đền Phủ Dầy, Vụ Bản. Tục rước đuốc này diễn ra với mong muốn ngọn lửa tượng trưng cho ánh sáng để thắp sáng niềm tin, hy vọng về cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho mọi người.
Đặc biệt, trong Lễ hội Phủ Dầy, nghi thức rước kiệu Mẫu là nghi thức quan trọng nhất. Tam tòa Thánh Mẫu sẽ được rước bằng kiệu hoa từ phủ Mẫu Tiên Hương đi tới chùa Tiên Hương thỉnh Phật rồi quay trở lại. Lễ rước kiệu Mẫu được diễn ra náo nhiệt với sự tham gia của dân chúng quanh vùng và hàng ngàn du khách thập phương. Những đội múa rồng, múa lân... với nhiều sắc màu tạo nên một không khí vui tươi mang đậm nét lễ hội của người Việt. Đặc biệt, trong đám rước, từ phủ chính Tiên Hương có 3 con rồng được kết bằng bóng bay sẽ được thả lên trời để tượng trưng cho Tam tòa Thánh Mẫu thăng thiên.
Lần lượt, vào sáng ngày 3/4/2017 (tức ngày 7/3 âm lịch) tại phủ Vân Cát diễn ra Hội kéo chữ “Quốc thái dân an”; và sáng ngày 4/4 tại phủ Tiên Hương diễn ra Hội kéo chữ “Mẫu nghi thiên hạ”. Tham gia Hội kéo chữ năm nay có hàng trăm tráng sỹ, cùng các đoàn múa rồng, múa sư tử, múa lân đến từ các địa phương trong huyện. Có thể nói đây là một hình thức vừa là lễ nghi gắn với sự tích Phủ Dầy, nhưng cũng vừa là trò chơi thể thao quy mô và đẹp mắt thu hút đông người tham gia, cổ vũ tán thưởng.
Ngoài ra, trong thời gian diễn ra Lễ hội Phủ Dầy 2017, còn có nhiều hoạt động văn hóa văn nghệ, các trò chơi dân gian mang tính truyền thống như thả rồng bay, múa sư tử, chơi cờ đèn dưới nước, đấu vật, cờ người...
TTXT du lịch Nam Định