Chợ Viềng Nam Định

Chợ Viềng Nam Định là tên gọi chung của 2 khu chợ: chợ Viềng Vụ Bản (hay chợ Viềng Phủ do gần phủ Dầy, xã Trung Thành, huyện Vụ Bản) và chợ Viềng Nam Trực (hay chợ Viềng Chùa do gần chùa Đại Bi, thị trấn Nam Giang, huyện Nam Trực). Bởi thế mà dân gian có sự tích “chợ Viềng 2 chợ, 1 phiên” để chỉ 2 chợ này cùng tên Viềng và họp cùng phiên, cùng buôn bán những mặt hàng giống nhau, trong đó chợ Viềng Vụ Bản có phần hút du khách hơn bởi gần khu di tích Phủ Dầy.

- Chợ Viềng Nam Định họp ngày nào : từ đêm mùng 7 đến hết ngày mùng 8 tháng Giêng hàng năm. Lúc này người dân địa phương và du khách khắp nơi lại nô nức rủ nhau về dự phiên chợ Viềng Nam Định. Bởi đây là phiên chợ cầu may, một năm chỉ họp duy nhất một lần, và được lưu truyền từ đời này sang đời khác như một nét văn hóa truyền thống của người dân quanh vùng.

Khai hội chợ Viềng Nam Định, dòng khách đến từ khắp nơi, đông nhất vẫn là người nội tỉnh sau đến các tỉnh Nghệ An, Thanh Hóa, Quảng Ninh, Hải Phòng, Hà Nội, Thái Bình... đổ về nườm nượp. Khách thập phương về dự hội phần lớn là do nghe danh tiếng của chợ, và những người có gốc gác ở tỉnh đi làm ăn xa.

- Người ta đến chợ hầu hết đều mang ý niệm “mua may bán rủi” cho năm mới được bình an, may mắn. Và theo tập tục, ai đến chợ đều không đặt nặng vấn đề lời lãi, người bán không nói thách quá cao, người mua không mặc cả quá lời bởi quan niệm những nỗi “băn khoăn” về giá cả sẽ làm giảm đi cái lộc đầu xuân.

Chợ Viềng Nam Định vẫn được biết đến là phiên chợ đặc trưng của dân cư nông nghiệp vùng đồng bằng châu thổ sông Hồng, nơi đây không bán mua những sản phẩm hào hoáng đắt tiền mà chủ yếu là các loại cây trồng, nông cụ, đồ cổ chợ Viềng và đồ giả cổ... đủ chủng loại, chất lượng và giá thành khác nhau.

- Người ta có thể tìm thấy ở chợ rất nhiều những vật dụng nhà nông như đôi quang gánh, chiếc thúng, chiếc mủng, đơm, đó, giỏ cua cá hay chiếc đòn gánh, liềm, cuốc xẻng... và các mặt hàng nhu yếu phẩm như quần áo, giày dép, sách vở, đồ chơi trẻ em... hay những bộ tế khí, những chiếc lư hương bằng đồng được chế tác công phu...

- Chợ Viềng bán gì nữa, đó là đa dạng các loại cây cảnh, từ những cây hoa đỗ quyên nhỏ xinh đủ sắc màu hồng, tím, trắng... đến những cây đinh lăng được uốn, tạo thế trong những chậu nhỏ chỉ nằm vừa lòng bàn tay; hay từ những giống cây ăn quả như hồng xiêm, mít tố nữ... đến những cây sanh, cây si nhiều thế uốn lượn cao quá đầu người...

- Ngoài ra, chợ Viềng Nam Định còn có tiếng với loại thực phẩm rất được ưa chuộng, đó là thịt bê được thui vàng ươm nguyên cả con, bày bán rất nhiều dọc các ngả đường vào chợ. Khách mua thích phần thịt nào, số lượng bao nhiêu có thể tùy chọn, giá cả cũng phải chăng.

Quanh chợ còn là địa điểm tâm linh, chiêm bái. Chợ Viềng Nam Trực thì có chùa Đại Bi thờ Thiền sư Từ Đạo Hạnh. Chợ Viềng Vụ Bản thì có quần thể di tích Phủ Dầy thờ Thánh mẫu Liễu Hạnh. Cho nên dù là người bản địa hay khách thập phương đến đây không chỉ dự hội chợ mà còn để đi chùa, lễ đền cầu lộc đầu năm.

“Giá Giêng có chợ chơi đôi lần Viềng” vẫn được lưu truyền từ đời này sang đời khác như một nét văn hóa truyền thống, một lễ hội dân gian độc đáo ở Nam Định.