Những phong tục cổ trong đám cưới được người Giáy ở bản Tả Van (Sapa) gìn giữ cho tới ngày nay. Người Giáy xem đám cưới là ngày hội và họ tin rằng càng tổ chức lớn, càng đông vui thì hạnh phúc của đôi trai gái càng được bền lâu.
Trước khi diễn ra lễ cưới, đôi trai gái người Giáy bản Tả Van phải trải qua một số nghi lễ theo phong tục như: “Thả mối mai” (dạm hỏi) và “mai mối lại” (mặc cả). Hai nghi lễ này chủ yếu bàn việc hôn nhân của đôi trẻ. Khi đã tìm được ngày tốt, nhà trai nhờ ông mối, bà mai đến nhà gái thông báo ngày giờ đón dâu.
Lễ đón dâu của người Giáy bản Tả Van là tục lệ khá cầu kỳ và nhiều nét độc đáo. Đoàn đi đón dâu bao giờ cũng đủ các thành phần, gồm có đội “pí lè” bốn người, hai cụ già, chú rể, phù rể, hai cô gái, một chàng trai dắt ngựa cho cô dâu và một đoàn người để gồng gánh lễ vật. Khi nhà trai đi đón dâu đến cổng nhà gái sẽ phải trải qua lễ giữ, là bị chặn ngang bởi sợi chỉ hồng, mấy cành gai cản lối. Sau đó là chiếc bàn với đôi chén, hai chai rượu, hai chậu nước lã với hai chiếc chổi rơm chặn cửa để làm phép.
Qua lễ giữ, nhà trai lại trải qua một tục lệ rất thú vị. Muốn qua được “cửa ải” này, nhà trai cần phải biết hát đối đáp với nội dung xin nhà gái bỏ tấm vải hồng cấm ngay lối vào. Sau khi vào nhà, nhà gái đem phẩm đỏ đánh dấu lên má từng người của nhà trai. Hết phần lễ trong lễ trao dâu là đến bữa tiệc chung vui tại nhà gái. Trong mâm cỗ, mỗi người có mặt sẽ chúc mừng cô dâu chú rể bằng những chén rượu cùng những làn điệu đối đáp đượm nghĩa tình.
Cuối bữa tiệc, nhà gái sắp một mâm dài mời ông, bà, bố mẹ, họ hàng của người con gái đến ngồi bên ông mối nhà trai làm lễ xin dâu. Hai họ lại dùng những câu hát để nhắc nhở dặn dò đôi trai gái. Nhà trai hát: “Phải phải đấy, đúng đúng đấy, bên ngoại, giờ tốt bên nội sắp tới rồi, nào ta hãy sẵn sàng, nào ta hãy đứng dậy...”. Và bên nhà gái hát đối lại: “Phải phải rồi, đúng đúng rồi, hai người mai mối, giờ tốt bên nội tới, cha mẹ xin một lời dặn con, từ nay trở về sau, đi bùn đừng tránh lội, chớ dối lời bạn thương, đừng cười người chồng mình, ban đêm nên thức khuya, buổi sáng cần dậy sớm...”.
Người Giáy bản Tả Van quan niệm làm dâu là một việc khó, chính vì thế các lời hát trong nghi thức trao dâu là những lời tâm sự, dạy bảo chân thành của mọi người đối với cô dâu. Những lời dạy bảo này sẽ giúp cô dâu ứng xử tốt hơn với họ hàng nhà chồng, nhất là bố mẹ và anh em của chú rể. Sau khi đã xong thủ tục xin dâu, cô dâu đi từ buồng ra cùng chú rể đến trước bàn thờ cúi lạy tổ tiên.
Khi đón cô dâu về tới nhà trai, trước khi cô dâu vào nhà, thầy cúng bên nhà trai chuẩn bị gà, rượu, hạt thóc, ngô, lá khô băm, chậu nước phép tung qua người cô dâu để trừ tà, bởi theo quan niệm của người Giáy bản Tả Van, trên đường đi có thể cô dâu sẽ bị ma xấu đi theo. Sau đó cô dâu mới được vào nhà trong làm lễ tổ tiên. Cuối cùng, cô dâu và chú rể vào buồng bỏ khăn che mặt, tháo băng đỏ và chính thức thành vợ chồng.
TTXT du lịch Sapa