Cứ vào ngày Thìn tháng Giêng hàng năm, người Giáy ở bản Tả Van (Sapa) lại mở hội xuống đồng (Roóng Poọc) để cầu mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu, dân bản được yên bình. Năm nay lễ hội xuống đồng Tả Van đặc biệt hơn bởi đã được Nhà nước công nhận là một trong 8 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Từ sáng sớm, từng đoàn người ở các xã Hầu Thào, Lao Chải, Séo Mý Tỷ xuống; Bản Hồ, Bản Phùng lên và du khách từ khắp nơi tíu tít về đổ về bản Tả Van làm đông vui cả khu tổ chức lễ hội bên dòng suối Mường Hoa thơ mộng.
Trước khi tổ chức lễ hội, chủ lễ cử một nhóm thanh niên khỏe mạnh, vào rừng tìm một cây mai to dài về làm cây nêu. Tiếp theo, một già làng đức độ, có uy tín được mời đến làm vòng nhật nguyệt trên nền giấy hồng điều để treo lên đỉnh. Vào ngày Thìn tháng Giêng, chủ lễ bày lễ của các làng trên một khu đất cao tại cánh đồng bản Tả Van, bên cạnh dòng suối Mường Hoa để cúng. Lễ vật bao gồm: Đĩa hoa quả, bánh kẹo, năm bát xôi màu xanh, đỏ, tím, phỏng gạo bốn bát, hai nắm xôi trắng nắm ý nghĩa vị thần bản mang theo trên đường đi. Bên cạnh là bát nước trong có đồng xu tượng trưng sự sung túc về tiền bạc. Cạnh bát hương là 5 chén nước chè, 9 chén rượu và 9 quả trứng màu xanh, đỏ, trắng tượng trưng cho màu trang phục của 9 nàng theo hầu vị thần. Ngoài ra còn có trang sức dành cho các nàng hầu như khuyên tai, vòng đeo tay, đeo cổ. Bên cạnh bát nước là quả Còn để ném vòng nhật nguyệt. Một con lợn con, một con gà, con vịt sống để gầm bàn lễ, khi nào già bản khấn cúng xong dâng lên vị thần (hiến tế) với ý nghĩa cảm ơn vị thần đã cho dân bản nhiều gia súc. Trên ghế vị thần ngồi bên trái có gánh củi, ý nghĩa trên đường đi vị thần và người hầu có củi để nấu ăn và sưởi. Bên phải có gánh cỏ, ý nghĩa để trên đường đi ngựa của vị thần có cỏ để ăn. Trên ghế ngồi của vị thần có trải chăn màu đỏ vì theo người Giáy bản Tả Van màu đỏ là màu may mắn.
Khi việc sắp lễ xong, thầy cúng khấn cúng, đọc tên các lễ vật và xin thần phù hộ cho bản làng một mùa bội thu, gia súc đầy chuồng, làm được của ăn của để. Lễ cúng xong thì thầy cúng sẽ đưa quả Còn cho người già uy tín trong bản Tả Van ném vào vòng tròn âm - dương treo ở ngọn cây mai. Trong ngày làm lễ cúng phải ném thủng vòng Nhật Nguyệt, vì người Giáy bản Tả Van quan niệm rằng nếu vòng Nhật Nguyệt không được ném thủng thì cả năm đó sẽ đen đủi. Khi vòng Nhật Nguyệt được ném thủng thì các cụ cao niên đến bàn thờ chính để thắp hương vái lạy thần linh, cầu may mắn cho gia đình và làng bản.
Sau khi chủ lễ và các cụ cao niên cúng xong thì mọi người cùng dựng cây nêu mở hội khai xuân. Ngay sau khi phần lễ kết thúc, nhiều trò chơi dân gian diễn ra rất vui như thi cày ruộng, thi ném còn, thi bịt mắt bắt dê, thi đánh đu, kéo co...
TTXT du lịch Sapa