Với lợi thế cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp, đa dạng, phong phú, đặc biệt là Quần thể danh thắng Tràng An được vinh danh Di sản Văn hóa Thiên nhiên thế giới, bên cạnh đó các điểm đến như Vân Long, Cúc Phương, Nhà thờ đá Phát Diệm cũng đang là những điểm hút khách của du lịch Ninh Bình.
Tuy nhiên du khách đến Ninh Bình chỉ tập trung vào những tháng đầu năm và mùa lễ hội, kỳ nghỉ ngắn ngày như 2/9, 30/4 và 1/5, còn lại những thời điểm khác trong năm du lịch Ninh Bình kém phần sôi động. Để đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, Ninh Bình cần khắc phục được tính thời vụ trong ngành du lịch mà điều đó rất cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan quản lý Nhà nước về du lịch với các công ty kinh doanh du lịch, lữ hành trên địa bàn để tìm ra lời giải phù hợp nhất.
Để phát huy thế mạnh du lịch của tỉnh, trong những năm gần đây các công ty kinh doanh du lịch trên địa bàn đã và đang khai thác tiềm năng loại hình du lịch MICE (du lịch kết hợp các hoạt động hội nghị, hội thảo). Theo đánh giá của đại diện Hiệp hội Du lịch Ninh Bình, các đoàn khách MICE thường rất đông, có thể lên tới vài trăm khách. Điều đặc biệt, mức chi tiêu của những khách này thường cao hơn khách du lịch Ninh Bình tự túc hoặc đi tour bình thường.
Bởi phần lớn khách MICE thường đặt phòng ở những khách sạn 4-5 sao, có dịch vụ tiêu chuẩn cao. Theo tính toán của các công ty lữ hành, loại hình du lịch MICE mang lại giá trị doanh thu cao hơn các loại hình du lịch thông thường. Đối tượng du lịch MICE thường là khách hạng sang, doanh nhân, chính khách, số lượng đông, tập trung và có thể đến từ nhiều vùng, nhiều quốc gia trên thế giới. Những đối tượng khách này có tiềm lực kinh tế, họ sẵn sàng bỏ ra chi phí lớn để được hưởng sự phục vụ ở mức tốt nhất có thể, thưởng thức những dịch vụ cao, tiện ích.
Ông Hoàng Văn Sựng, Giám đốc khách sạn Hoàng Sơn cho biết: Những năm gần đây du lịch Ninh Bình phát triển rất mạnh mẽ, từ cảnh quan đến cơ sở hạ tầng phục vụ du lịch như giao thông, hệ thống lưu trú, nhà hàng đều có sự phát triển, cơ bản đáp ứng được nhu cầu của khách du lịch MICE. Tuy nhiên, về dịch vụ thương mại thì Ninh Bình vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của khách. Các đoàn khách du lịch MICE thường có điều kiện kinh tế cao, nhu cầu chi tiêu mua sắm lớn nhưng ở Ninh Bình chưa có những điểm tham quan, mua sắm chất lượng, đẳng cấp và thiếu sự đa dạng các mặt hàng. Điều này phần nào làm giảm đi sức hút của thành phố du lịch mà chúng ta đang xây dựng hình tượng trong mắt du khách.
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tiềm năng du lịch MICE của tỉnh vẫn chưa được khai thác hiệu quả, trong đó có nguyên nhân nội tại từ phía các đơn vị lữ hành và doanh nghiệp kinh doanh nhà hàng, khách sạn.
Bên cạnh đó, cơ sở lưu trú của du lịch Ninh Bình mặc dù nhiều về số lượng nhưng những khách sạn từ 3 sao trở lên còn hạn chế. Theo thống kê của Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch, đến hết năm 2015, toàn tỉnh có 390 cơ sở lưu trú. Tuy nhiên chỉ có 4 cơ sở được công nhận từ 3-5 sao và 4 cơ sở được công nhận từ 1-2. Trong khi đó, khách nước ngoài mới là đối tượng tiềm năng cho loại hình du lịch MICE, vì vậy đòi hỏi cơ sở hạ tầng phục vụ du lịch phải đáp ứng được nhu cầu du khách.
Cùng với đó, du lịch Ninh Bình hiện nay mới chỉ có 19 công ty lữ hành nhưng đều là công ty nhỏ phục vụ khách nội địa, còn việc tổ chức các hoạt động tour hầu như do các công ty lữ hành lớn phối hợp trực tiếp với doanh nghiệp Hoàng Sơn, Thùy Anh, The Vissai... Tuy nhiên, trên thực tế, đa số các đơn vị này vẫn chưa có bộ phận hay đội ngũ nhân viên chuyên trách kinh doanh mảng du lịch MICE. Đặc biệt, các đoàn khách du lịch MICE thường là các công ty, tập đoàn lớn với đội ngũ nhân viên đa quốc gia, đòi hỏi bộ phận phục vụ phải thông thạo ngoại ngữ, trong khi nhiều doanh nghiệp du lịch trên địa bàn tỉnh có đội ngũ nhân viên còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng được hết các yếu tố để phát triển loại hình du lịch tiềm năng này.
Theo ông Nguyễn Khắc Khoan, Trưởng phòng Nghiệp vụ du lịch Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Ninh Bình: Du lịch MICE không phải là loại hình du lịch thuần túy, mà nó là loại hình du lịch kết hợp giữa công việc với các hoạt động tham quan du lịch, thưởng ngoạn các giá trị tự nhiên, văn hóa tại các điểm đến. Các hoạt động MICE thường không có khuôn mẫu cố định, số lượng khách và dịch vụ biến động tùy thuộc vào quy mô, tính chất của các hoạt động được tổ chức. Thời gian lưu lại không dài, các hoạt động và sự kiện bận rộn, dày đặc, đòi hỏi phải được bố trí theo lịch trình khoa học, hợp lý, có tính sáng tạo trong thiết kế và tổ chức tour.
Giải pháp cho điều này là du lịch Ninh Bình cần sự liên kết, hợp tác chặt chẽ giữa các đơn vị liên quan (khách sạn, doanh nghiệp lữ hành, doanh nghiệp vận chuyển, các đơn vị kinh doanh tổ chức sự kiện...) để đảm bảo hoạt động du lịch MICE được tổ chức với chất lượng tốt nhất, đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách du lịch. Chú trọng tổ chức hội thảo, gặp gỡ, trao đổi rút kinh nghiệm qua thực tiễn phục vụ các đoàn khách MICE để nâng cao nghiệp vụ chuyên môn. Mặt khác, để phát triển loại hình du lịch MICE, nền tảng cơ sở hạ tầng cần phải đồng bộ và môi trường đầu tư thông thoáng, bởi khách du lịch MICE còn có nhu cầu giao lưu, gặp gỡ, tìm kiếm cơ hội làm ăn ở các điểm đến du lịch.
Cũng theo ông Nguyễn Khắc Khoan, để phát triển loại hình du lịch MICE không chỉ là trách nhiệm của riêng ngành du lịch Ninh Bình hay các công ty lữ hành mà đòi hỏi có cả sự vào cuộc của các ban, ngành, địa phương. Bởi thông qua du lịch MICE nhiều du khách sẽ tìm kiếm cơ hội đầu tư, hợp tác làm ăn ở Ninh Bình. Do đó, việc xây dựng một khu triển lãm, thương mại... có quy mô lớn, trong đó quảng bá các sản phẩm địa phương, các cơ chế, chính sách thu hút đầu tư của tỉnh là rất cần thiết.
TTXT du lịch Ninh Bình