Tôi trở lại Khu du lịch Tràng An 1 ngày đông để tận hưởng những khoảnh khắc bình yên, thanh khiết của miền đất sơn thủy hữu tình này khi những dòng du khách tưởng như không bao giờ dứt, nay trở nên thưa thớt hẳn.
Đất Bắc có bốn mùa: xuân - hạ - thu - đông phân biệt khá rõ, nhưng với tôi Khu du lịch Tràng An chỉ có hai mùa: sôi động và lắng đọng. Tôi đã hai lần đến đây trong “mùa sôi động”, chứng kiến cảnh trên bộ thì “người xe như mắc cửi”, dưới nước thì thuyền bè như lá tre rụng trên mặt sông. Lúc ấy, Tràng An là chốn đô hội, Bái Đính trở thành thánh địa, và mỗi du khách dường như là một kẻ hành hương vô định nối đuôi nhau đi vào miền tâm tưởng.
Còn bây giờ, Khu du lịch Tràng An đang ở giữa “mùa lắng động”, là lúc những lữ khách độc hành như tôi an nhiên ngắm nhìn núi non hùng vĩ, ung dung dong thuyền trên sông đi khám phá những hang động kỳ thú, viếng thăm những cổ tích trầm mặc cheo leo nơi vách núi, tự do thả hồn nơi non xanh cùng chim hót hoa đua.
Tôi chọn “mùa lắng đọng” để về thăm Khu du lịch Tràng An là muốn tự mình khám phá một trong những nơi có cảnh quan karst đẹp và quyến rũ nhất trên thế giới. Đó là những hòn núi đá vôi thoắt ẩn, thoắt hiện trước mắt tôi khi thong dong chèo thuyền xuyên qua 12 hang động gần 3 tiếng đồng hồ trong vùng lõi của danh thắng Tràng An; là những thảm rừng xanh biếc với hệ động thực đặc trưng của miền nhiệt đới phủ lên những quần thể đá vôi như giăng kín hành trình khám phá Tràng An của tôi; là sự hòa quyện giữa núi non với sông nước, rừng cây với bầu trời; giữa cao và sâu, tĩnh và động; giữa thực và ảo... để tạo một thế giới quan quyến rũ.
Thi thoảng, tạm rời con thuyền nhỏ xinh và bác lái đò người địa phương đáng mến của Khu du lịch Tràng An, tôi đặt chân lên những đền đài, miếu vũ đang náu mình dưới bóng cổ thụ cheo leo nơi mép nước. Đó là đền Trình Tràng An thờ công thần của triều Đinh (968 - 980); là đền Tứ Trụ thờ bốn vị khai quốc của nước Đại Cồ Việt; là đền Trần Tràng An do vị vua Đinh Tiên Hoàng (924 - 979) khai lập và vua Trần Thái Tông (1218 - 1277) trùng hưng thờ thần Quý Minh trấn giữ cửa ải phía nam của kinh đô Hoa Lư; là phủ Khống thờ 7 vị trung thần của vua Đinh... Những cổ tích này chính là những nốt trầm của lịch sử trong bản giao hưởng mà tạo hóa và con người đã hợp lực tạo tác về một Tràng An lộng lẫy mà cổ kính.
Rời khu du lịch Tràng An khi vầng dương đang khất dần sau dải núi Trường Yên, chợt nhớ mấy câu thơ trong bài “Vũ Lâm thu vãn” mà Phật hoàng Trần Nhân Tông (1258 - 1308) đã cảm tác khi Ngài đến Tràng An tu hành cách đây non 700 năm: “Lòng khe in ngược bóng cầu hoa/ Hắt sáng bờ khe vệt nắng tà/ Lặng lẽ nghìn non rơi lá đỏ/ Mây giăng như mộng tiếng chuông xa”. Tràng An “mùa lắng đọng” đẹp tựa tranh, tựa thơ vậy đó!
TTXT du lịch Ninh Bình