Có câu “Dù ai buôn bắc, bán đông/ Đố ai quên được nhãn lồng Hưng Yên” hàm ý, nếu ai đã đến Phố Hiến Hưng Yên và thưởng thức nhãn lồng đặc sản, thì hương vị thơm ngon ấy sẽ phảng phất mãi. Mùa này, khi những chùm nhãn đang chín mọng trên cây, khắp không gian Phố Hiến bảng lảng hương thơm như gọi mời du khách gần xa.
Không có rừng mà cũng chẳng có biển, Hưng Yên thường được xem là “mảnh đất nghèo tài nguyên”. Tuy nhiên, không phải mẹ thiên nhiên đã bỏ quên nơi này bởi thương cảng xưa vẫn được ưu ái những sản vật ít vùng nào sánh bằng. Trong đó nhãn lồng Phố Hiến Hưng Yên từ lâu đã nổi tiếng là sản vật thơm ngon được tiến vua.
Chẳng thế mà cô bạn thân của tôi thời đại học, mỗi khi kể về quê hương Hưng Yên lại hay nhắc đến những cây nhãn cổ thụ trong vườn. Bạn bảo ở Phố Hiến hầu như nhà nào cũng có vài cây nhãn đã trồng từ lâu đời, cho quả rất ngon. Và nay tôi có dịp đến thăm Phố Hiến Hưng Yên vào đúng mùa nhãn chín, được hòa vào không khí thu hoạch nhộn nhịp của người dân cùng cánh thương lái; đặc biệt là thưởng thức món nhãn lồng tiến vua đến thanh đầu lưỡi.
Người ta nói, ai từng ăn nhãn lồng Phố Hiến Hưng Yên thì khó mà nhầm lẫn với nhãn vùng khác. Bởi nhãn lồng ở đây to tròn, vỏ màu vàng nâu nhạt, cùi dày trắng ngà và mọng nước, hạt đen nháy. Cho nhãn vào miệng thấy lan tỏa vị ngọt, thơm rất đặc trưng. Được biết, nhiều người nơi khác cũng đến Phố Hiến Hưng Yên mua giống về trồng, nhưng có lẽ trái nhãn lồng hợp duyên với đất này nên khi trồng ở vùng khác đều không ngon và thơm bằng nhãn ở đây.
Người dân Phố Hiến Hưng Yên còn chế biến thành món long nhãn có tiếng - một vị ngon khác của trái nhãn lồng. Nhãn tươi được bóc vỏ, bỏ hạt, đem sấy khô. Công việc tưởng đơn giản nhưng cũng cần sự tỉ mẩn của người làm, bởi cùi nhãn mọng nước. Khi sấy nhãn phải đủ độ khô, không cháy mới cho ra mẻ long nhãn ngon.
Có thể nói, nhắc đến nhãn người ta thường nhớ ngay đến nhãn lồng Phố Hiến Hưng Yên, thứ quả đã làm du khách phương xa lưu luyến, và trở thành niềm tự hào của người dân xứ này.
TTXT du lịch Hưng Yên