Chợ tình Khâu Vai, Mèo Vạc - Hà Giang

Chợ tình Khâu Vai (còn gọi là chợ tình Khau Vai, hay chợ tình Phong Lưu) nổi tiếng với sự độc đáo “có một không hai” đã thôi thúc bao người tìm về “bến đợi yêu thương” để trải nghiệm, khám phá và tìm cho mình một cảm xúc riêng.


Đặc sắc Chợ tình Khâu Vai

Theo tiếng địa phương, Khâu Vai có nghĩa là song mây, hàm ý về tình cảm của đôi trai gái gắn bó, quấn quýt như cây song, cây mây trên các ngọn núi quanh vùng. Bắt nguồn từ sự tích Chợ tình Khâu Vai, gắn với chuyện tình lãng mạn giữa nàng Út và chàng Ba yêu nhau say đắm nhưng không lấy được nhau vì đường đời trắc trở.

Cuộc sống cũng lắm chuyện tương đồng, nên những chàng trai, cô gái không lấy được nhau thì hẹn gặp ở Chợ tình vào ngày 27 tháng 3 âm lịch. Họ về đây tương phùng, tâm sự về cuộc sống riêng của mỗi người, ôn lại những tình cảm thuở nào, thể hiện nhớ nhung do xa cách, cảm xúc nghẹn ngào, quyến luyến.

Từ chiều 26/3 âm lịch, trên các nẻo đường chênh vênh uốn lượn, dòng người bắt đầu rộn ràng xuống chợ. Có những người ở xa, cách Chợ tình đến vài quả núi vẫn không quản ngại. Chân họ vượt núi cao, lô nhô đá tai mèo để tìm về bến đợi yêu thương. Cả khu chợ như khoác lên mình chiếc áo rực rỡ sắc màu của các cô gái dân tộc xúng xính trong trang phục thổ cẩm truyền thống, cùng nét mặt hớn hở của các chàng trai.

Đêm xuống, Chợ tình trở nên thơ mộng bởi những điệu hát phưn, hát lượn, tiếng khèn Mông gọi bạn tình da diết. Những chàng trai chuyện trò, đợi bạn bên bát rượu ngô chếnh choáng; các cô gái sặc sỡ váy hoa, thẹn thùng e ấp. Trong dòng người tấp nập, có cả những gương mặt đã vào cái tuổi “xưa nay hiếm”, vẫn đều đặn đi chợ tình để gặp lại người xưa, để cùng nhau trò chuyện đến khi mặt trời lên cao sau dãy núi, để hỏi xem bây giờ có khỏe không, có hạnh phúc không, cây ngô, cây đậu năm nay lên như thế nào thôi.

Thú vị là có nhiều đôi vợ chồng cùng nhau đi Chợ tình Khâu Vai; đến nơi, vợ tìm bạn của vợ, chồng tìm bạn của chồng. Họ không ghen tuông mà tôn trọng nhau, tôn trọng bạn của vợ, của chồng mình. Họ coi đó như sự chia sẻ với cuộc sống tinh thần của người bạn đời. Nhưng những phút giây “ngoài chồng, ngoài vợ” đó chỉ có và được phép diễn ra hết ngày chợ 27/3. Sau ngày này “cửa lòng” phải đóng lại. Hay có người đi chợ tình như một thói quen, có khi là gặp bạn bè để cùng nhau uống chén rượu sau những mùa nương rẫy...

Có một nét văn hóa sâu sắc ẩn sau phiên chợ tình, là giá trị nhân văn trong đời sống tinh thần của người dân nơi đây. Chợ tình Khâu Vai ở Hà Giang giờ không chỉ là nơi tìm về của trai gái yêu nhau nhưng không lấy được nhau, mà đã trở thành một không gian hò hẹn của tình yêu, của những tâm hồn đang kiếm tìm hạnh phúc.


Lễ hội Chợ tình Khâu Vai

Hàng năm, huyện Mèo Vạc tổ chức Lễ hội Chợ tình với quy mô Tuần văn hóa du lịch diễn ra trong 3 ngày (từ 25 - 27/3 âm lịch) gồm nhiều hoạt động văn hóa đa dạng và phong phú, như: lễ dâng hương tại miếu Ông, miếu Bà; triển lãm các tác phẩm nghệ thuật với chủ đề “Khâu Vai, điểm hẹn của tình yêu đôi lứa”; chương trình nghệ thuật tái hiện lại chuyện tình của chàng Ba và nàng Út; hội thi đua ngựa, thi chim họa mi...;

Khách du lịch Chợ tình Khâu Vai Hà Giang dịp này còn được trải nghiệm cưỡi ngựa “Về với người xưa trên cung đường tình yêu”; hòa mình vào các điệu hát giao duyên, múa khèn; tham gia các trò chơi dân gian như tung còn, đánh yến, đẩy gậy...; quan sát người dân tộc dệt vải lanh, làm khèn Mông, đan quẩy tấu...;

- Ghé chợ đêm Mèo Vạc, vừa thưởng thức những món ẩm thực truyền thống của địa phương như: mèn mén, thắng cố, tậu chúa, lẩu dê, thịt bò khô, thịt lợn hun khói, lạp sườn, rượu ngô..., vừa xem các hoạt động văn hóa, văn nghệ.

Chợ tình Khâu Vai hôm nay dù đã ít nhiều đổi thay nhưng vẫn giữ được nét đặc sắc, độc đáo riêng có. Trong không khí nhộn nhịp tươi vui, ta vẫn bắt gặp ánh mắt kiếm tìm mải miết, vẫn nghe tiếng kèn lá nỉ non hòa trong tiếng gió vi vu, vẫn thấy khoảnh khắc ấm áp, hạnh phúc của những đôi lứa gặp lại nhau sau bao ngày xa cách.


Câu chuyện hôm qua và cuộc sống hôm nay có gì đó hư hư thực thực, đã tạo thêm sức lôi cuốn kỳ lạ về mảnh đất này. Có lẽ đó là sự kết nối từ quá khứ đến hiện tại và tương lai, sự lan tỏa mạnh mẽ của chuyện tình huyền thoại trên Cao nguyên đá Đồng Văn. Và đâu đó bên lưng chừng núi, thoảng nghe lời mời gọi tâm tình “Chàng ơi xuống núi cùng em/ nhớ mang theo ngựa và đi một mình/ em đây tuy chẳng còn xinh/ có ô che nắng chợ tình “phong lưu”.

* Chợ tình Khâu Vai diễn ra khi nào : chính thức từ chiều ngày 26 đến hết 27 tháng 3 âm lịch.
- Lễ hội chợ tình Khâu Vai Hà Giang vào ngày nào : từ ngày 25 đến hết 27/3 âm lịch hàng năm.