Trước đây khi du lịch chưa phát triển, đa phần người dân huyện đảo Cô Tô (Quảng Ninh) chỉ quen với các nghề chài lưới, chăn nuôi lợn gà, trồng rau, việc học nghề thường là cha truyền con nối hay người nọ học hỏi người kia. Khi du lịch đảo Cô Tô phát triển đã tạo sự chuyển biến mới trong công tác dạy và học nghề, người dân còn có thêm các nghề mới như bán hàng ăn phục vụ khách du lịch, chạy xe điện, xe ôm đưa đón khách, phục vụ nhà nghỉ... Các nghề truyền thống như khai thác hải sản, chăn nuôi lợn, gà vẫn được duy trì và phát huy một cách bài bản hơn từ các lớp tập huấn, học nghề. Hàng năm, huyện đã phối hợp với các đơn vị chức năng của tỉnh mở lớp đào tạo nghề cho khoảng 150 lao động trên địa bàn. Chỉ riêng 9 tháng đầu năm nay, Phòng LĐ-TB&XH huyện đã tổ chức được 4 lớp đào tạo nghề cho 140 học viên (gồm 2 lớp bàn - bar - buồng và các lớp nấu ăn, nuôi ong).
Chị Phạm Thị Măng, là chủ khách sạn Thanh Măng, khu 4, thị trấn Cô Tô đã tham gia các lớp quản lý du lịch năm 2014 và các lớp bàn - bar - buồng, nấu ăn năm 2015 cho biết: Nấu các món hải sản tôi đã quen từ trước đây, thế nhưng qua lớp học tôi được biết thêm nhiều phương pháp chế biến mới phù hợp với thực khách. Cùng một món ăn có khi hợp với người này nhưng không hợp với người khác, vì thế lớp đào tạo này đã giúp ích cho tôi rất nhiều. Khách sạn chúng tôi đón khoảng 4.000 khách/năm. Khách du lịch đảo Cô Tô chủ yếu tập trung vào mùa hè nên dồn dập có khi đến gần trăm khách/ngày và hầu hết khách nghỉ đều ăn ở khách sạn chúng tôi. Nếu không có kiến thức qua các lớp học nghề thì quả là trở ngại rất lớn.
Còn chị Bùi Thị Lý, chủ khách sạn Khánh Linh, khu 4, thị trấn Cô Tô thì cho hay: Khách đến du lịch đảo Cô Tô tập trung vào mùa hè nên chúng tôi cũng chỉ thuê nhân viên theo mùa vụ. Do vậy mà các nhân viên thường không có nghiệp vụ về du lịch. Từ những kiến thức đã học được, tôi vừa hướng dẫn lại cho các nhân viên của mình làm việc và cũng là để kiểm tra xem những người khác họ có thực hiện tốt hay không.
Trao đổi với chúng tôi, ông Lê Hồng Giang, Phó Chủ tịch UBND huyện đảo Cô Tô, cho biết: Chúng tôi đặt ra mục tiêu đào tạo lực lượng trực tiếp phục vụ khách du lịch Cô Tô không chỉ giỏi về nghiệp vụ, mà họ cần phải có ý thức, có đạo đức để tạo ra sự thân thiện với du khách, sao cho Cô Tô không chỉ là điểm đến của du khách mà còn là điểm hẹn gặp lại du khách vào mùa sau. Đầu tháng 4 năm nay chúng tôi đã cho ra “Bộ quy tắc ứng xử trong hoạt động du lịch trên địa bàn huyện đảo Cô Tô”, được in song ngữ Việt - Anh, trong đó có nhiều hình ảnh đẹp phát cho tất cả các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực du lịch và các ngành liên quan đến du lịch trên địa bàn huyện. Trong đó, chúng tôi đề cao việc xây dựng thói quen, hành vi ứng xử văn minh lịch sự, tạo ấn tượng tốt với khách đến du lịch Cô Tô và cũng đề cao việc bảo vệ môi trường tự nhiên và môi trường xã hội.
Cũng theo ông Giang, từ việc tuyên truyền Bộ quy tắc ứng xử trong hoạt động du lịch đã được người dân huyện đảo Cô Tô tham gia bằng hành động cụ thể, như ngày 17/9 vừa qua, anh Vũ Văn Hiếu, chủ nhà hàng Sen Việt, khu 3, thị trấn Cô Tô đã mua lại một con đồi mồi của người dân rồi đem thả lại môi trường tự nhiên. Hay như trước đó ngày 16/6, bà Hà Thị Thu, chủ khách sạn Cô Tô Group đã trả lại 70 triệu đồng của một du khách từ Hà Nội bỏ quên. Đó là những ứng xử văn minh lịch sự tạo ấn tượng cho du khách và ý thức bảo vệ môi trường của người dân.
Nếu như, lượng khách đến du lịch đảo Cô Tô (Quảng Ninh) trong năm 2015 đạt trên 180.000 lượt, gần gấp đôi năm 2014 và gấp gần 40 lần năm 2010 thì 9 tháng đầu năm 2016 lượng khách du lịch đến huyện đảo đã hơn 200.000 lượt. Số khách đến du lịch Cô Tô năm sau luôn cao hơn năm trước, chắc chắn trong số họ có những người đã đến Cô Tô nhiều lần, vì trong họ là những ấn tượng tốt đẹp về vùng biển xanh này.
TTXT du lịch Quảng Ninh