Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Nghệ An lần thứ XVIII nhiệm kỳ 2015 - 2020 xác định du lịch là ngành kinh tế quan trọng của tỉnh. Mục tiêu cụ thể, phấn đấu đến năm 2020, lượng khách du lịch lưu trú đạt 5 - 5,5 triệu lượt, doanh thu du lịch tăng bình quân 17 - 18%/năm, GDP du lịch chiếm 4,5 - 5% trong cơ cấu kinh tế của tỉnh, thu hút và tạo việc làm cho trên 45.000 lao động... Để đạt được mục tiêu đó, một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu đối với ngành du lịch Nghệ An nói riêng là tập trung tạo sản phẩm du lịch thực sự nổi bật, chất lượng tương xứng với tiềm năng.
Du lịch Nghệ An quê Bác Hồ với Khu di tích Kim Liên - Di tích quốc gia đặc biệt; có hệ thống bãi tắm biển đẹp mà nổi bật là Cửa Lò; thành phố Vinh gắn với di tích Phượng Hoàng - Trung Đô, đền vua Quang Trung; dày dặn hệ thống di tích lịch sử - văn hóa gắn với các lễ hội độc đáo; có dân ca ví, giặm di sản văn hóa nhân loại; và miền Tây với các khu vực rừng nguyên sinh, nhiều danh lam thắng cảnh nổi tiếng, đậm bản sắc văn hóa các dân tộc thiểu số... được đánh giá là tỉnh có tài nguyên du lịch tuyệt vời. Hơn nữa, Nghệ An còn là điểm trung chuyển du lịch trong cả nước với du lịch nước ngoài, đặc biệt là các nước láng giềng Lào,Thái Lan.
Để khai thác những tiềm năng, lợi thế về du lịch, thời gian qua Nghệ An đã có nhiều nỗ lực trong phát triển du lịch, đặc biệt là về cơ sở hạ tầng. Đến nay, toàn tỉnh có gần 700 khách sạn và cơ sở lưu trú khác với trên 16.000 phòng, trong đó có 2 khách sạn 5 sao, 5 khách sạn 4 sao, 12 khách sạn 3 sao...; có hơn 40 đơn vị kinh doanh lữ hành, trong đó có 14 trung tâm lữ hành quốc tế. Các cơ sở ăn uống, dịch vụ mua sắm cũng phát triển mạnh, đủ khả năng cung cấp các sản phẩm, dịch vụ có chất lượng cho khách đến du lịch Nghệ An.
Trước những yêu cầu đặt ra ngày càng cao về phát triển du lịch Nghệ An, gắn khai thác các giá trị riêng có, tỉnh đã tham gia ký kết hợp tác với 14 tỉnh Bắc - Nam Trung bộ; khai trương, giới thiệu thêm đường bay quốc tế, đường bay Vinh - Khánh Hòa; vận động các doanh nghiệp tham gia liên hoan ẩm thực quốc tế tại Thừa Thiên Huế, phối hợp Trung tâm Xúc tiến du lịch Đà Nẵng quảng bá du lịch của 2 tỉnh, ký thỏa thuận hợp tác phát triển du lịch 4 tỉnh: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình và tăng cường hội thảo, xây dựng sản phẩm du lịch 4 tỉnh Bắc miền Trung... Cùng đó, tăng cường kết nối tuyến du lịch Nam Đàn - Vinh - Cửa Lò - Truông Bồn (Đô Lương); phát triển mạnh du lịch cộng đồng ở miền Tây... Với những nỗ lực đó, năm 2015 lượng khách lưu trú đạt 3,65 triệu lượt, doanh thu dịch vụ du lịch đạt 2.680 tỷ đồng, tăng 21%.
Tuy nhiên, xét về tổng thể, du lịch Nghệ An ngoài phát triển chưa tương xứng tiềm năng, thì chất lượng tăng trưởng thiếu vững chắc. Hạn chế dễ nhận thấy nhất là sản phẩm du lịch chưa có bước thay đổi mang tính đột phá.
PGS.TS Trần Đình Thiên - Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam từng nhận xét: Điều đáng tiếc là du lịch Nghệ An chưa đưa được các điểm đến lên tầm đẳng cấp làm sao để du khách thấy được giá trị riêng, độc đáo, khác biệt mà lần đầu tiên họ được thưởng thức, hưởng thụ. Như phải xây dựng Kim Liên quê hương Bác Hồ thành một vùng đất linh thiêng, nơi hội tụ khí thiêng, điềm lành và sự may mắn, nơi mà tinh thần Hồ Chí Minh, văn hóa Hồ Chí Minh kết lại để lôi cuốn, để hội tụ nhân loại - như Bác Hồ trước đây đã từng “kéo” cả thế giới đến với Việt Nam, làm cho cả thế giới yêu Việt Nam... Rồi nổi tiếng như bãi biển Cửa Lò, cơ bản cũng chỉ dừng lại ở du lịch tắm biển, ăn hải sản, còn đơn điệu và ngắn hạn.
Trước mắt, tỉnh sẽ tập trung triển khai xây dựng quy hoạch, chiến lược tổng thể phát triển du lịch Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; quy hoạch quần thể Khu Di tích lịch sử văn hóa Kim Liên - Nam Đàn thành Khu du lịch Quốc gia để trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; từng bước xây dựng và triển khai quy hoạch các khu du lịch Đảo Ngư, hồ Vực Mấu, hồ Vệ Vừng, hồ Tràng Đen, hồ Xuân Dương, hồ Bản Mồng... trong đó chú trọng công tác xúc tiến kêu gọi đầu tư.
Ông Nguyễn Mạnh Cường - Phó Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch cho biết: “Để thực hiện và cụ thể hóa tinh thần Nghị quyết, mục tiêu của du lịch Nghệ An giai đoạn 2016 - 2020, tỉnh sẽ đẩy mạnh công tác quảng bá, xúc tiến du lịch theo chiều sâu, nâng cao tính chuyên nghiệp và hiệu quả, tăng cường liên kết hợp tác với các tỉnh, thành để phát triển thương hiệu du lịch và xây dựng điểm đến du lịch Nghệ An bền vững nhằm giữ và phát triển thị trường khách truyền thống, mở rộng các thị trường trọng điểm, gia tăng lượng khách quốc tế đến Nghệ An, hướng tới trở thành trung tâm du lịch vùng Bắc Trung bộ”.
TTXT du lịch Nghệ An