Từ trung tâm thành phố Kon Tum, chúng tôi chạy xe máy dọc theo Quốc lộ 24 về Khu du lịch Măng Đen (huyện Kon Plông) khoảng 55 km. Mùa này, khi đi qua đoạn lưng chừng hai bên đường lên đèo Măng Đen, chúng tôi có cảm giác mát lạnh, người nhẹ tênh, bay bổng như hòa vào tầng mây bay thấp bồng bềnh, ẩn hiện... Đến địa phận Kon Plông, bắt đầu từ chân đèo, chúng tôi thấy mênh mông là rừng với đa dạng các loài cây của vùng nhiệt đới. Nhưng đến lưng chừng đèo, phần lớn là cây dẻ hoa nở trắng nõn nà, chúm chím trên những ngọn cây thoảng mùi thơm dịu ngọt. Và khi lên đến bình nguyên Măng Đen đúng theo nghĩa đen của nó là vùng đất rộng và bằng phẳng, chỉ thấy toàn là rừng thông mênh mông xanh ngắt với mùi nhựa thông tỏa ra nồng nàn, mà khi lại gần có cảm giác ấm áp, lâng lâng.
Lên với Khu du lịch Măng Đen Kon Tum những ngày đầu hạ, du khách sẽ được ngồi hóng mát xung quanh các hồ nước: Toong Đam, Đăk Ke, Toong Ly, Toong Zơ Ri, Toong Pô, Toong Ziu, Toong Leng và ba ngọn thác Pa Sỹ, Đăk Pne, Đăk Ke gắn liền với truyền thuyết thần Pling đã tạo ra những thác, hồ huyền diệu này. Đặc biệt, ở đây, hoa liễu rủ trông như những chiếc lồng đèn buông lững lờ bên các bờ hồ lấp lánh với ánh mặt trời dậy muộn. Anh Võ Kim Thạch - Trưởng phòng Văn hóa Thông tin huyện cho biết: Vào khoảng thời gian này, khí hậu vùng Kon Plông luôn mát mẻ, sáng sớm và chiều tối có chút se lạnh, chính là mùa của các loài hoa đua sắc nở rộ khắp các khu rừng. Đẹp nhất vẫn là những cánh phong lan đủ màu sắc khêu gợi với những nụ hoa sim tím hương thơm ngát một vùng. Nếu lưu lại qua đêm tại khách sạn ở Măng Đen, du khách sẽ có dịp lựa chọn các căn biệt thự vừa hiện đại, vừa cổ kính ẩn hiện trong sương, trong ngút ngàn thông reo vi vút. Các biệt thự này phần lớn mang tên các loài hoa như: Hoa Hồng, Lan Rừng, Hoa Sim... hay mang tên biểu tượng của Khu du lịch Măng Đen là Đồi Thông. Ở đó, du khách sẽ tận hưởng một không gian tĩnh mịch về đêm với giấc ngủ say mềm hương hoa của núi rừng ban tặng. Nếu dừng chân nghỉ lại trong những đêm trăng đầy hay trăng khuyết, thì ánh trăng sẽ làm cho du khách thêm lãng đãng, mộng mơ, nhớ lại một thời quá vãng ngây thơ để yêu thêm cuộc sống bây chừ.
Du khách sẽ được thưởng thức các món ngon dân dã của đồng bào dân tộc thiểu số nơi đây như: cơm lam nấu từ gạo nếp trồng trên các nương rẫy ngâm lẫn với lá dứa, khi ăn cảm giác như có vị thơm của núi rừng hoang hoải. Ăn cùng cơm lam không chi ngon bằng thịt gà nướng than, được chính tay các cô sơn nữ tẩm ướp với các loại gia vị như: tiêu rừng, mật ong rừng, sả rừng, các loại lá rừng... tạo cảm giác the the đầu lưỡi rồi mới ngấm đượm vị ngọt và béo của thịt gà được bà con dân tộc nuôi thả. Hoặc du khách có thể thưởng thức món thịt heo quay săn chắc, thơm ngon, béo giòn, ăn nhiều không ngán, bởi heo được nuôi dưỡng bằng các nguồn thức ăn sẵn có tại địa phương. Khu du lịch Măng Đen còn có các món ăn được chế biến từ các loài cá đặc sản nước ngọt sinh sống dưới các lòng sông suối có khe đá, rong rêu với khí hậu mát lành như: lăng, lóc, leo cây, chình, bống... và sau này có thêm các loài cá di thực nữa như: tầm, hồi... Các loại cá này, mỗi khi nướng trên bếp than hồng, hay nấu lẩu, kho tộ... được ướp thêm gia vị của núi rừng Măng Đen, thì hương vị của nó bốc lên thơm ngát, chất lượng bổ dưỡng. Ngoài ra, các điểm du lịch Măng Đen còn đãi khách những món ăn truyền thống dân dã khác của đồng bào dân tộc thiểu số như: thịt trâu tươi, thịt trâu khô nướng vỉ than, măng rừng chua, bắp chuối rừng, cà đắng và các loại rau rừng như rau dớn, rau dền, rau tàu bay, lá lốt... Và khó mà bỏ qua hương vị rượu vang sim Măng Đen, hay nhất là rượu cần truyền thống do bà con dân tộc chưng cất, ủ men. Bởi chỉ có các loại lá rừng được bà con tìm hái, thì chất liệu men mới thơm ngon đúng điệu khi được ủ với gạo nếp, gào... tạo nên một vị cay nồng, khi uống lại nghe dìu dịu, nhưng ngấm rồi thì say lâng lâng trong tiếng cồng chiêng âm vang giữa đại ngàn gió núi.
Nhớ một lần đến với Măng Đen, tôi dẫn nhóm bạn từ các tỉnh miền Trung và Thành phố Hồ Chí Minh đi cùng. Cảm giác đầu tiên với họ là không khí mát mẻ như đang ở trong phòng máy lạnh. Cảnh đẹp thiên nhiên thì hùng vĩ, thơ mộng. Kế hoạch du lịch bụi Măng Đen chỉ có một ngày, nên ai cũng muốn tranh thủ khám phá, háo hức hỏi tôi Măng Đen có gì chơi rồi rủ nhau leo thác, lội ghềnh, thả bộ quanh các hồ ngắm nhìn các cặp uyên ương đạp vịt trên mặt nước lặng lờ, yên ả... Hay lần khác tôi ở lại Khu du lịch Măng Đen, được ngồi nhâm nhi chén trà Ô Long ấm nóng tại Nhà hàng Lan Rừng, dưới ánh trăng vàng tháng ba mùa con ong đi lấy mật, nghe anh Đặng Thanh Nam - Phó Chủ tịch UBND huyện thong thả kể rất nhiều chuyện thú vị về phát triển kinh tế - xã hội vùng cao Kon Plông, chuyện xây làng, lập ấp tại công trình Thủy điện Thượng Kon Tum... Nhưng chung quy các câu chuyện mà anh kể vẫn không ngoài vấn đề phát triển du lịch Măng Đen. Được biết, nhiều khách có kinh nghiệm đi du lịch Măng Đen còn chọn thời điểm để hòa vào các lễ hội của người dân tộc bản địa như: lễ hội giọt nước, lễ hội ăn lúa thừa, lễ hội mừng lúa mới, lễ hội mừng nhà rông mới, lễ hội bắn ná, lễ làm chuồng trâu... Đây là những lễ hội văn hóa truyền thống đặc sắc của đồng bào dân tộc thiểu số được giữ gìn qua hàng trăm năm, hứa hẹn tạo nên những tour du lịch Măng Đen hấp dẫn. Trong không khí se lạnh giữa núi rừng hùng vĩ, ngồi bên bếp lửa hồng, du khách được nghe các già làng hát giao duyên, tình ca Măng Đen, được nghe kể chuyện sử thi, được hòa mình vào âm vang của tiếng cồng, tiếng chiêng và những điệu múa xoang trong các mùa lễ hội kéo dài thâu đêm suốt tháng, du khách như hóa thân để trở về với núi rừng hoang sơ mà gần gũi, mênh mang mà ấm áp tình người.
Bây giờ, Khu du lịch Măng Đen ở Kon Tum chính thức là điểm khởi đầu của tuyến du lịch “Con đường xanh Tây Nguyên”, được kết nối với tuyến du lịch “Con đường di sản miền Trung” và “Con đường huyền thoại Hồ Chí Minh” để hình thành nên tuyến du lịch xuyên quốc gia. Măng Đen hôm nay đã có nhiều công trình du lịch mới mở, như cánh cửa của tương lai rộng đến chân trời. Theo đó, trong thời gian không xa, Măng Đen sẽ sớm hoàn thiện để trở thành điểm đến cuốn hút du khách trong và ngoài nước. Nhờ được thiên nhiên ưu đãi cùng với sức vóc của con người dựng xây nên những vườn rau hoa xứ lạnh, những thác ghềnh tuôn chảy ngày đêm, những lòng hồ tĩnh lặng vun vén cho các cặp tình nhân, những nốt nhạc trầm tư khi chuông chùa Khánh Lâm đồng vọng, những lời thánh ca của khu tượng đài Đức Mẹ Măng Đen, những tiếng chim ríu rít khi chiều về rủ nhau tìm tổ ấm... Tất cả sẽ là điểm tựa cho Măng Đen, Kon Plông vững bước trên con đường phát triển du lịch.
TTXT du lịch Kon Tum