Đèo Violắc - Kon Tum

Đèo Violắc nổi tiếng quanh co, uốn lượn qua đồi núi trập trùng, phủ xanh thảm rừng già u tịch; mà với những ai lần đầu qua đây không tránh khỏi hồi hộp, e ngại bởi những đoạn cua gấp khúc và vách núi dựng đứng như thách thức.

Được biết, cung đèo Violắc lưu thông chừng hơn 20 năm nay. Chứ trước đó, tuyến Quốc lộ 24 chỉ thông 2 đầu. Đầu Quảng Ngãi ô tô đi được từ Thạch Trụ đến chân đèo. Đầu Tây Nguyên chỉ đi được từ Kon Tum đến Kon Rẫy. Còn lại đoạn giữa khoảng 50km được xem là chiều dài đèo Violắc, thì đường sá hoang phế, Kon Tum như nằm trong thế ngõ cụt. Về sau, khi Quốc lộ 24 được thông toàn tuyến thì cung đèo này mới được biết đến nhiều hơn bởi vẻ đẹp gió núi mây ngàn làm mê mẩn lòng người lữ khách.

Đỉnh đèo Violắc ở độ cao khoảng 1.300 mét so với mực nước biển, quanh năm mây vờn mây đuổi. Đây là ranh giới phân định hai tỉnh Quảng Ngãi - Kon Tum, và cũng là điểm phân chia thời tiết giữa vùng Đông Trường Sơn - Tây Trường Sơn. Tầm tháng 6 (âm lịch) đứng trên đỉnh đèo nhìn về phía đông thấy nắng vàng rực rỡ, còn nhìn về phía tây thì mây mù che phủ. Hình ảnh độc đáo và nên thơ này đã lưu lại trong ký ức, trong cảm xúc của bao người từng gắn bó năm tháng với Trường Sơn “đông nắng tây mưa”.

Chinh phục đèo Violắc còn gây ấn tượng với du khách bởi mỗi mùa mỗi vẻ: xuân về hoa rừng đua nở, hè tới ríu rít tiếng chim, thu sang cảnh sắc thay màu, đông đến quyện chặt tầng mây. Còn trong một ngày, khi chiều xuống hay lúc ban mai, sương và mây như là đà trước mặt, tạo cảm giác hoang vắng, phiêu lưu.

Ngày nắng, đèo Violắc đẹp với mây trời, những đám phù vân từ biển bay về núi, hình dạng luôn thay đổi, nổi cộm trên nền trời xanh thẳm. Một bên là vách núi, một bên vực xanh, lấp ló qua rặng thông là cung đường ngoằn ngoèo, vắt qua dãy Trường Sơn trùng điệp, chất chồng sắc màu đậm nhạt hài hòa như có bàn tay danh họa vẽ tô.

- Nhìn xuống chân đèo Violắc, ta bắt gặp dòng sông Re mảnh mai chìm dưới lòng vực, len lỏi qua những chân đồi, chảy ra thung lũng với những cánh đồng mướt xanh màu lá mạ. Thấp thoáng là bản làng của người dân tộc Hrê với những nếp nhà sàn mộc mạc như nét chấm phá giữa cảnh vật hoang sơ.

Ngày mưa, đèo Violắc vắng người qua, cung đường rải nhựa đen ánh như sợi chỉ luồn qua triền núi, rồi thì lưng đèo, đỉnh đèo mây mù che phủ dày đặc, có khi mưa tuôn đỉnh núi như dệt dải mành, tạo nên khung cảnh choáng ngợp.

- Đèo Violắc cũng đẹp với gió, thổi dạt dào lên sườn núi, hay vi vút qua tán rừng già nghe như khúc nhạc hoang dã. Và tiếng suối ngày mưa có khi trầm đục như âm thanh vọng lên từ lòng đất, tạo cho núi rừng thêm vẻ hùng thiêng.