Không chỉ có vị trí quan trọng về quốc phòng - an ninh, đảm bảo chủ quyền vùng trời, vùng biển và ven bờ phía Nam của Tổ quốc, đảo Hòn Khoai còn là nơi được đánh giá có tiềm năng to lớn để phát triển kinh tế, nhất là du lịch sinh thái biển - đảo. Để có sự đầu tư xứng tầm nhằm vực dậy tiềm năng kinh tế, quốc phòng nơi đây, ngày 16/3, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Nguyễn Tiến Hải cùng đoàn công tác của Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Vũ Văn Tám có chuyến khảo sát thực tế và làm việc với đơn vị tư vấn thiết kế về các dự án sẽ xây dựng tại Bãi Nhỏ trên đảo.
Theo quy hoạch, cụm đảo Hòn Khoai sẽ được xây dựng nhiều hạng mục công trình nhằm phục vụ mục tiêu quốc phòng - an ninh và phát triển kinh tế, du lịch tập trung tại Bãi Lớn và Bãi Nhỏ. Theo đó, Bãi Lớn là dự án xây dựng cảng biển nước sâu phục vụ cho hoạt động giao thương hàng hóa quốc tế trên biển; ở Bãi Nhỏ sẽ tiến hành xây dựng hàng loạt các công trình phục vụ cho hoạt động khai thác trên biển và dịch vụ hậu cần nghề cá, phát triển du lịch, cũng như khu dịch vụ phục vụ cho cảng biển nước sâu của Bãi Lớn về sau.
Theo đơn vị tư vấn thiết kế, ban đầu các hạng mục công trình đầu tư gồm: đường tuần tra quanh đảo Hòn Khoai với chiều dài khoảng 10km, mặt đường rộng 3.5 m; đoạn đê chắn sóng tạo thành khu neo đậu tàu thuyền tránh trú bão với quy mô khoảng 200 tàu có công suất dưới 300 CV; cảng cá phục vụ cho tàu thuyền dưới 400 CV cập bến; khu dịch vụ hậu cần nghề cá trên diện tích 55 ha. Tổng mức đầu tư của dự án khoảng 711 tỷ đồng, thời gian dự kiến từ năm 2016-2020 theo nguồn kinh phí từ chương trình biển và hải đảo.
Xét về quy mô dự án, ông Mai Hữu Chinh, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư, cho rằng, cần chú trọng xây dựng và cải tạo tuyến đường nối giữa Bãi Lớn và Bãi Nhỏ để phục vụ cho vận hành và giao thương khi 2 bãi đưa vào hoạt động. Còn riêng về cảng cá có công suất thiết kế cho tàu 400 CV, theo ông Chinh là quá nhỏ sẽ không thuận tiện cho việc tàu cập bến cũng như những hoạt động về sau. Cần tiến hành nạo vét thêm để nâng công suất, bởi việc tiến hành nạo vét khu vực đảo Hòn Khoai để tạo thêm độ sâu là rất thuận lợi và không tốn thêm nhiều chi phí.
Đối với đường tuần tra ven đảo Hòn Khoai, chiều rộng mặt đường 3.5m, ông Chinh cũng cho rằng, nên xây dựng thêm một số điểm tránh do sau này khi 2 khu vực đưa vào hoạt động cùng với phát triển du lịch thì lượng lưu thông sẽ lớn. Đồng thời, với khu vực neo đậu tàu trú bão chỉ thiết kế khoảng 200 tàu là quá nhỏ so với thực tế. Bởi chỉ tính riêng về lượng tàu của khu vực cửa biển Sông Đốc và Rạch Gốc đã vượt con số 1.000 phương tiện, đó là chưa tính khi thời tiết có mưa bão thì còn tàu khai thác của nhiều tỉnh, thành khác trong khu vực sẽ vào neo đậu.
Cùng chung ý kiến với ông Chinh, Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Cà Mau Lê Văn Sử cho rằng, theo dự án được duyệt thì cầu tàu có công suất dưới 300 CV, còn theo quy hoạch tại Quyết định số 1976/ QĐ-TTg ngày 12/11/2015 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê quyệt quy hoạch hệ thống cảng cá và khu neo đậu tránh trú bão thì số lượng là trên 200 tàu và công suất trên 300 CV, 2 số liệu này là không khớp với nhau. Đồng thời, theo Nghị định 67/2014/NĐ-CP của Chính phủ về phát triển khai thác xa bờ thì công suất tàu đóng mới phải từ 400 CV trở lên và thực tế trên địa bàn tỉnh đã có rất nhiều tàu công suất 850 CV, do đó cần nâng công suất tàu tại khu neo đậu tránh trú bão ở đảo Hòn Khoai.
Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Nguyễn Tiến Hải thông tin thêm, đối với Bãi Lớn, Thủ tướng Chính phủ đã chấp thuận đưa vào quy hoạch cảng nước sâu. Đây là khu vực rất gần với đường hàng hải quốc tế và là khu vực có điều kiện tự nhiên rất thuận lợi để xây dựng cảng nước sâu, cùng với đường Hồ Chí Minh, nơi đây sẽ trở thành trạm trung chuyển hàng hoá xuất nhập khẩu cho cả khu vực ĐBSCL. Ngoài ra, để đảo Hòn Khoai thật sự trở thành điểm trung chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu của khu vực, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Tiến Hải cho biết, dự kiến sẽ xây dựng cầu từ Khai Long ra đảo khoảng 14 km và điều kiện để xây dựng cây cầu này cũng rất thuận tiện, khi có cảng thì sẽ có nhà đầu tư xây dựng cầu. Khi đó, sẽ tạo thành chuỗi kinh tế du lịch giữa Mũi Cà Mau, Khai Long và Hòn Khoai, tạo nền tảng thúc đẩy kinh tế - xã hội của tỉnh phát triển nhanh và bền vững.
Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Tiến Hải còn cho biết thêm, UBND tỉnh đang kết hợp với 2 công ty để tiến hành khảo sát, thiết kế xây dựng cảng Hòn Khoai Cà Mau, dự kiến tháng 4 này sẽ hoàn thành và đang mời gọi đầu tư. Khu vực đảo Hòn Khoai không chỉ là nơi khai thác và trú bão của riêng tàu thuyền Cà Mau mà còn có nhiều tỉnh bạn như Kiên Giang, Bạc Liêu, Bến Tre..., với số lượng khá lớn. Do đó, đây là khu vực rất cần hình thành khu cảng cá và khu neo đậu tàu thuyền cấp khu vực.
- Ðể chuẩn bị cho các hoạt động và các hạng mục công trình Bãi Lớn và Bãi Nhỏ, đặc biệt là công tác PCCCR mùa khô, UBND tỉnh đang tiến hành xây dựng 2 hồ chứa nước ngọt khoảng 12.000 m3 để tận dụng nguồn nước từ suối Bà Ðầm trên đảo Hòn Khoai. Ðồng thời, đối với tuyến đường tuần tra ven đảo, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Nguyễn Tiến Hải yêu cầu, đây là con đường vừa phục vụ quốc phòng vừa phục vụ du lịch và cho hoạt động của cả 2 khu vực cảng, do đó, nên tiến hành nới rộng ra thành 2 làn xe, không lấn vào rừng mà mở ra theo hướng mé biển (do biển cạn và có rất nhiều đá). Ðặc biệt, phải kết hợp với công binh của Quân khu 9 trong quá trình thiết kế xây dựng để đảm bảo hài hòa giữa các mục tiêu và tiết kiệm chi phí.
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Vũ Văn Tám nhận định, đảo Hòn Khoai là khu vực đảo tiền tiêu nơi cực Nam nên có ý nghĩa rất quan trọng trong quốc phòng - an ninh và phát triển kinh tế. Do đang trong quá trình tiến tới công nghiệp hóa, hiện đại hóa và ngày một hướng ra khơi xa nên công suất cảng theo hiện nay là chưa phù hợp, phải nâng lên cho tàu đến 1.000 tấn cập bến. Do đó, UBND tỉnh cần sớm có tờ trình Thủ tướng Chính phủ để nâng cấp công suất cảng cá và khu neo đậu tàu thuyền tránh trú bão trên đảo. Bộ NN&PTNT sẽ sát cánh cùng UBND tỉnh để xây dựng khu vực Hòn Khoai trở thành động lực thúc đẩy kinh tế và đảm bảo quốc phòng - an ninh.
TTXT du lịch Cà Mau