Mũi Né (Phan Thiết, Bình Thuận) giờ khác xưa, cuộc sống của người dân đã thay đổi bởi sự phát triển của du lịch Mũi Né. Trước kia (đầu thập niên 90 trở về trước), hầu hết gia đình ở vùng này, từ 20 giờ trở đi đã đóng cửa, ngày nay có gia đình 1 - 2 giờ đêm vẫn thức kinh doanh vì khách nước ngoài còn đi lại ngoài đường bởi họ muốn khám phá đêm ở xứ lạ, một phần chưa ngủ được vì trái múi giờ...
Lee - một du khách Newzealand nói, Mũi Né không giống như những điểm du lịch khác. Đến du lịch Mũi Né, Lee được chiêm ngưỡng bình minh lên trên mặt biển cùng với hàng trăm con thuyền đánh bắt cá lớn nhỏ vào bán cá trên bãi ngang. Mặt trời lặn trên bến cảng cũng vô cùng tráng lệ. Du lịch Mũi Né còn có những đồi cát trắng và đỏ mênh mông trông giống như sa mạc... Cuộc sống và con người nơi đây êm đềm, bình dị.
Mũi Né đã lọt vào ống kính của bao nhiếp ảnh gia trong và ngoài nước. Thu hút nhiều nhà đầu tư du lịch. Không ít du khách nước ngoài quyết định mỗi năm trở lại du lịch Mũi Né, sau lần đầu tiên khám phá. Hoppenrath - du khách Đức cũng vậy, sau lần đầu nghỉ dưỡng tại đây, Hoppenrath thường xuyên tìm về Mũi Né. “Ở đây tôi cảm thấy dễ chịu” - Hoppenrath nói. Chris Owen, 57 tuổi - du khách Anh, rời London đến Mũi Né năm 2012 và thường xuyên lui tới để giúp đỡ người dân với mục đích muốn Mũi Né tốt hơn. Năm 2014, anh cùng người dân đổ bê tông một con đường làng ở đây. Cho đến nay, mặc dù có gia đình nhỏ ở Sài Gòn, nhưng anh vẫn đi đi về về, thăm bạn bè và giúp đỡ người dân Mũi Né. Còn Donna Barrington - người Úc cũng đã xem Mũi Né như là nhà của mình để nghỉ dưỡng.
2. Thường khi người ta yêu mến điều gì đó thì luôn mong nó đừng tàn phai hay biến dạng. Những người nước ngoài thật lòng yêu mến Mũi Né cũng vậy. Họ luôn muốn Mũi Né tốt hơn mà không mất đi vẻ đẹp tự nhiên vốn có. Có lẽ vì thế đã xuất hiện những lời than phiền và hành động nhằm muốn Mũi Né đẹp hơn. Đó là giao thông lộn xộn, nạn chèo kéo; đường xấu chật hẹp, ngập lụt khi trời có mưa và... thải rác bừa bãi. Donna Barrington cho biết: Khi đến du lịch Mũi Né, một trong những thứ đập vào mắt tôi đầu tiên là rác ở khắp nơi. Cô nhận định, có thể phải mất nhiều năm mới có thể thay đổi được thói quen vứt rác. Người phụ nữ ngoài 50 tuổi này mong muốn chính quyền địa phương có nhiều chương trình vận động, thuyết phục người dân nâng cao ý thức bảo vệ môi trường hơn nữa. Học sinh cũng cần được dạy các bài học liên quan đến môi trường nhiều hơn.
3. Không chỉ khách đến du lịch Mũi Né, những chủ nhân ngoại quốc của các khu nghỉ dưỡng, cũng than phiền và lo ngại vấn đề rác ở đây. Julia Shaw, người Anh - Giám đốc Trung tâm huấn luyện thuyền buồm Manta (Manta Sail Training Center), người tiên phong bảo vệ môi trường biển mong mọi người khắp nơi đừng xả rác vì một môi trường xanh - sạch - đẹp. Shaw nói: Ô nhiễm bãi biển là hậu quả của những thói quen vô ý thức của con người cùng với những phức tạp của quá trình tự nhiên (động đất, bão, lốc xoáy... gây ra rác). Cô cũng cho biết, biển Đông hiện đang hứng chịu quá nhiều rác thải, giống như các biển và đại dương khác. Do đó, cần phải có giải pháp nhiều chiều làm sạch đại dương, sạch bãi biển, để sống cuộc sống theo cách tạo ra ít ô nhiễm plastic, cổ vũ quản lý chất thải và bảo vệ môi trường. Theo Shaw, ở Mũi Né, vào khoảng tháng 5 đến tháng 6 hàng năm, có sự chuyển mùa - gió mùa Đông Bắc chuyển sang gió mùa Tây Nam. Sự chuyển mùa này, làm cho lượng lớn rác thải từ biển Đông đổ về bãi biển Mũi Né... Nếu để rác khô rồi đốt thì không nên vì khi cháy plastic sẽ thải ra khói độc.
Là người đi nhiều nơi, tiếp cận với nhiều nền văn hóa khác nhau, khi ở Mũi Né, Shaw nhận thấy: Chính quyền địa phương ít nhiều đang tăng cường bảo vệ môi trường. Cô nói: Các hoạt động bảo vệ môi trường đang lớn dần. Điều này có lợi cho du lịch Mũi Né và chất lượng sống của người dân. Nhưng theo sự nhìn nhận của cô, hoạt động bảo vệ môi trường, đặc biệt đại dương, làm như ở nước ta thì đạt kết quả chậm, mất nhiều thời gian. Cô cho rằng: Mũi Né, Bình Thuận nói riêng, Việt Nam nói chung nên tiếp cận Boyan Slat - một thanh niên trẻ Đan Mạch, người tạo ra các công nghệ The Ocean Cleanup.
The Ocean Cleanup là một hệ thống các ống nổi có hình dạng như phao cứu hộ ghép lại thành hình chữ V được neo xuống đáy biển và đặt trên đường đi của các dòng hải lưu lớn. Những phao nổi này được thiết kế thu gom rác trôi nổi trong phạm vi 3m từ mặt nước biển trở xuống. Dần dần, rác sẽ gom về một góc hẹp của hình chữ V, nơi chúng được xử lý. Đây là một phát minh ít tốn kém so với hàng triệu USD bỏ ra để làm sạch các bãi biển mà lại không gây ô nhiễm và thân thiện với môi trường tự nhiên. Nhiều quốc gia đã xin phép sao chép lại để làm sạch vùng biển của họ. Úc, quê hương của Julia Shaw cũng thế. Biển Hồng Kông và London gần đây cũng đã làm sạch tương đối. Cô cũng nói, các bãi biển của Thái Lan luôn luôn đặt thùng rác để phân loại rác thải khác nhau. Thùng rác này gắn logo của các công ty tài trợ. Mũi Né hiện ít có đặt thùng rác ở đường Nguyễn Đình Chiểu cũng như đường Huỳnh Thúc Kháng và các bãi biển, mà qua đó nâng cao nhận thức người dân, làm thay đổi thói quen xả rác không đúng nơi quy định.
Không chỉ Shaw, Jutta Arnaud - chủ nhân của Khu nghỉ dưỡng Coco Beach cũng cảm nhận như thế. Du lịch Mũi Né có không khí trong lành nhưng mặt đất không sạch sẽ. Cần phải phát động mạnh phong trào giữ Mũi Né sạch, không chỉ người dân địa phương mà cả người nước ngoài ở đây hoặc đến đây du lịch...
Ngoài than phiền về vệ sinh môi trường, có không ít người ngoại quốc bày tỏ lo ngại bãi biển Mũi Né đang bị xâm thực làm cho hẹp đi. Chris Owen cho biết: Kể từ khi đến Mũi Né và ở lại, cô cảm thấy lo ngại về việc bãi biển mỗi ngày một hẹp dần. Du lịch Mũi Né hoàn toàn phụ thuộc vào các bãi biển.
4. “Rời các địa điểm du lịch Mũi Né tôi không quên cảm ơn những người tôi gặp và trò chuyện thân thiện. Phần đông trong số họ đều yêu Mũi Né của Bình Thuận và luôn mong Mũi Né ngày càng đẹp hơn”, Julia Shaw đã viết như thế trên Facebook, và nhiều người Bình Thuận đã có kết nối với cô đều đọc được điều này.
TTXT du lịch Bình Thuận