Mưa liên tục mấy tuần qua, nước từ đầu nguồn đổ về hồ Na Hang (Tuyên Quang) với lưu lượng lớn. Nhà máy thủy điện đã phải mở cửa xả đáy nhằm bảo đảm an toàn cho công trình, đồng thời có thể tích nước cắt lũ cho phía hạ du. Do nước dồn về thủy điện lớn, cuốn theo bao loại rác như gỗ, tre, nứa, lá cây. Nguy hại hơn là các loại rác nhân tạo như vỏ chai nước, túi ni lông... trôi bồng bềnh xuất hiện ngày càng nhiều.
Ông Nguyễn Việt Hùng, Phó Chủ tịch UBND huyện Na Hang cho biết, UBND huyện đã giao Ban quản lý và Dịch vụ đô thị huyện bố trí thuyền máy, công nhân vớt rác trên lòng hồ Na Hang, tập trung vào các loại rác nhân tạo như vỏ chai nước, túi ni lông. Địa điểm vớt rác bước đầu tập trung khu vực chân đập thủy điện, bến thuyền, khu gần thác Mơ, chân núi Pác Tạ. Do có sự chỉ đạo sát sao, đến thời điểm này cơ bản những loại rác nhân tạo trôi về đập thủy điện đã được công nhân môi trường vớt lên bờ xử lý. Còn những loại rác như gỗ, tre, nứa, lá cây... theo thời gian sẽ chìm dần, không đáng lo ngại.
Nơi đây vốn có phong cảnh sơn thủy hữu tình, hoang sơ, xanh, sạch. Tuy nhiên, do tốc độ phát triển của hoạt động du lịch lòng hồ thủy điện Na Hang, ngư dân sống ven hồ mà rác thải nhân tạo đã được vứt ra bừa bãi. Tại địa điểm thác Khuổi Nhi, mỗi ngày có hàng chục chuyến thuyền du lịch vào neo đậu. Hàng trăm khách lên tắm thác, câu cá, ăn uống ngay trên thuyền. Nhìn xung quanh mặt hồ, chai nhựa, túi ni lông xuất hiện ngày càng nhiều. Ông Nguyễn Văn Năm đến du lịch hồ Na Hang từ Hà Nội cho rằng, huyện và Ban quản lý Khu du lịch cần đưa ra những nội quy, chế tài và tuyên truyền để người dân, du khách không tùy tiện vứt rác bừa bãi, bảo vệ sinh thái của hồ.
Theo thuyền chở khách vận tải đi tuyến thị trấn Na Hang - Khau Tinh, thị trấn Na Hang - Thượng Lâm, chúng tôi bắt gặp những điểm như thác Khuổi Súng, Cọc Vài, bến Nà Tông, bến Khau Tinh có nhiều rác gồm chai lọ, túi ni lông. Người dân sống hai bên hồ cho biết, sự xuất hiện của rác nhân tạo cũng có nhiều nguyên nhân. Như rác trôi từ phía thượng nguồn huyện Bắc Mê (Hà Giang) về, rồi do người dân đi đánh cá lấy chai vỏ nhựa, chai nước làm phao, vứt rác bừa bãi hay của hoạt động vận tải và du lịch hồ Na Hang. Tất cả đều diễn ra thản nhiên mà chưa có ai nhắc nhở, xử lý, dần trở thành thói quen xấu.
Bên cạnh đó, đa phần khách quốc tế, Việt kiều, khách trong và ngoài tỉnh lên du lịch Na Hang Tuyên Quang với tình yêu thiên nhiên thật sự. Họ rất có ý thức bảo vệ môi trường, các loại rác thải sau khi ăn uống xong được thu gom lại, mang lên bờ, bỏ vào nơi quy định để xử lý. Bà Trần Thúy Quỳnh, một khách du lịch từ thành phố Hồ Chí Minh nhận xét, hồ Na Hang rất đẹp, phong cảnh hữu tình nên mong muốn mọi người hãy chung tay để bảo vệ. Những hành động ném vỏ chai nước, xả túi ni lông ra hồ, gây ô nhiễm môi trường là hành động phản cảm cần được ngăn chặn kịp thời.
Trước thực trạng này, UBND huyện Na Hang, Lâm Bình, Ban Quản lý Khu du lịch đang đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động người dân, du khách hãy chung tay bảo vệ môi trường vùng lòng hồ. Đặc biệt là các chủ thuyền du lịch, thuyền vận tải phải ký cam kết không để xảy ra tình trạng xả rác bừa bãi. Thực hiện chỉ đạo của huyện, UBND xã Thượng Lâm đã cử cán bộ xã xuống các thôn tuyên truyền, vận động người dân. Đoàn xã đã huy động đoàn viên, thanh niên đi vớt rác nguy hại trên lòng hồ Na Hang tại khu vực Cọc Vài, bến Nà Tông. Qua các hoạt động thiết thực, cụ thể, giúp người dân, khách du lịch nâng cao ý thức, hành vi bảo vệ môi trường.
Trong thời gian tới, hai huyện cũng sẽ chủ động phối hợp chặt chẽ với huyện Bắc Mê (Hà Giang) tăng cường tuyên truyền nhân dân sống ven hai bên hồ có ý thức bảo vệ môi trường chung. Qua đó, góp phần tạo tuyến tour du lịch Bắc Mê - hồ Na Hang - Ba Bể và ngược lại thu hút ngày càng nhiều khách du lịch đến trải nghiệm, khám phá trên con đường “Qua những miền di sản Việt Bắc”.
TTXT du lịch Tuyên Quang