Sau những phát hiện ban đầu vào tháng 7/2009 của anh Đinh Hồng Nhâm, một người dân xã Xuân Hóa, đến nay hệ thống hang Tú Làn ở xã Tân Hóa (huyện Minh Hóa) được khám phá và đã trở thành tuyến du lịch thám hiểm rất lý thú, mở ra cho Minh Hóa hướng đi mới trong việc khai thác tiềm năng để phát triển kinh tế.
Công ty Oxalis thử nghiệm bắt đầu từ tháng 11/2011, và đến nay đã tổ chức 15 chuyến dẫn khách thám hiểm hệ thống hang Tú Làn, mỗi chuyến có từ 15 đến 20 người, du khách chủ yếu là người nước ngoài như châu Âu, Mỹ...
Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Châu Á, Giám đốc Công ty du lịch Oxalis cho biết: “Hiện nay ở Quảng Bình, với lợi thế thiên nhiên ưu đãi đã có những loại hình du lịch tham quan động Phong Nha, động Thiên Đường, thu hút rất đông du khách, tuy nhiên đang dần quen thuộc, cho nên chúng tôi phát triển một sản phẩm mới đó là du lịch khám phá mạo hiểm, về với thiên nhiên. Và cách thức này đã thu hút một lượng khách khá đông, mà chủ yếu là người nước ngoài. Họ đến để trải nghiệm cũng như chiêm ngưỡng cảnh đẹp tự nhiên không có sự can thiệp của bàn tay con người. Và hệ thống hang Tú Làn rất lý tưởng cho du khách”.
Hệ thống hang động Tú Làn gồm các hang như hang Chuột, hang Ươi, hang Tú Làn, hang Ken, hang Ton và Tố Mộ... Với vẻ đẹp huyền ảo của thạch nhũ, sự kỳ bí của dòng sông ngầm và nét hoang sơ của núi rừng nơi đây đã làm nức lòng không chỉ người dân bản địa mà còn được du khách thập phương tìm về khám phá.
Theo tuyến khai thác của Công ty Oxalis, từ trung tâm xã Tân Hóa đi bộ khoảng một giờ thì vượt qua Rào Nậy và một dãy núi đá vôi, du khách sẽ đến được động khô hung Ton. Nơi đây có vô vàn thạch nhũ lung linh. Tiếp đến là hang nước với dòng sông ngầm bí ẩn, hấp dẫn với loài cá lạ do đoàn thám hiểm Hoàng gia Anh phát hiện.
Tất nhiên để khám phá đoạn sông ngầm này, ngoài những phương tiện chuyên dụng như đèn chiếu sáng, thuyền bơi, thì người tham gia phải có can đảm để trải nghiệm. Nước trong hang sâu khoảng 30m, dòng chảy chia làm 3 đoạn thành 3 thác rất đẹp. Sau những cảm giác mạnh khi bơi dưới đoạn sông ngầm, du khách sẽ xuyên qua hung Tố Mộ rồi đến hang Tú Làn, với chiều dài hơn 4km. Hang Tú Làn kỳ vĩ với những thác nước, cây rừng hoang sơ. Tiếp đến là hang Ken với rất nhiều thạch nhũ sắc cạnh đường nét và những thác nước tuyệt vời.
Là huyện miền núi rẻo cao, đời sống của người dân còn gặp nhiều khó khăn, điều kiện kinh tế hạ tầng còn rất hạn chế, nên việc đầu tư khai thác tuyến du lịch hệ thống hang Tú Làn không phải là chuyện đơn giản. Bởi không chỉ là chuyện kinh phí đầu tư khá lớn, mà thời tiết cũng như địa hình địa mạo nơi đây cũng có sự khác biệt so với những nơi khác. Với hệ thống hang động này, huyện Minh Hóa như đã tìm được “chìa khóa” để khai thác tiềm năng du lịch nơi đây và những danh thắng, di tích lịch sử khác trên địa bàn.
Ông Nguyễn Văn Kỳ, Phó giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch cho biết: “Đây là một loại hình du lịch mới, không chỉ mang lại lợi ích cho doanh nghiệp, cho cộng đồng người dân mà còn góp phần khẳng định thương hiệu cho ngành du lịch Quảng Bình”. Hệ thống hang Tú Làn sẽ là triển vọng cho huyện nghèo Minh Hóa trong việc khai thác tiềm năng du lịch, phát triển ngành nghề dịch vụ để tăng thêm thu nhập, nâng cao đời sống người dân.
TTXT du lịch Quảng Bình