“Mặt sông như tấm lụa trời/ Mưa sa xuống nước/ Ngỡ trời thêu hoa...” - Tôi lẩm nhẩm đọc mấy câu thơ của một người bạn cũ. Cảm giác thật phiêu diêu khi đắm mình trong mênh mang sông nước lòng hồ sông Đà những ngày cuối đông.
Đây là lần đầu tiên tôi đi du lịch Thung Nai vào thời điểm rét mướt của mùa đông vẫn còn bảng lảng trên sông. Trước đó, tôi đã “phải lòng” vẻ tươi đẹp đầy sức hút của sông Đà vào mùa hạ và mê đắm bức tranh sơn thủy hữu tình của nơi đây khi tiết trời lập thu. Còn bạn tôi thì bảo: Sông Đà thi vị nhất vào những ngày cuối mùa đông bởi khi đắm mình trong không gian se sắt lạnh sẽ bất giác lắng nghe được tiếng bước chân mùa xuân đến... Bạn tôi đã hơn chục năm gắn bó với sông Đà và hiểu sông Đà như hiểu một người thân thiết. Vì thế nên tôi cũng muốn có được những trải nghiệm thi vị ấy. Háo hức, tò mò, tôi cùng bạn du lịch Thung Nai, khám phá sông Đà vào thời điểm cuối đông, giáp Tết.
Từ bến du lịch Thung Nai, chúng tôi thuê một chiếc thuyền để bắt đầu cuộc hành trình. Sương mù giăng nhẹ không gian khiến cả một vùng sông nước rộng lớn được phủ màu bàng bạc như huyền thoại. Bây giờ là mùa khô, cũng là mùa trữ nước. Lòng hồ sông Đà có diện tích xấp xỉ 8.000 ha, độ sâu từ 100 - 150 m và dung tích trên 9 tỷ m3 nước. Trên hồ có 47 đảo lớn, nhỏ. Những núi đá vôi trên mặt hồ tạo nên một không gian rất thơ cho tuyến du lịch Thung Nai. Hai bên bờ hồ là rừng núi bạt ngàn xanh. Thêm vào đó là vẻ kỳ vỹ của hệ thống hang động ven hồ. Những bản làng cũng là nét chấm phá gợi cảm. Đi trên lòng hồ sông Đà, cảm giác bị say sóng hoàn toàn biến mất bởi tâm hồn đang mê đắm với cảnh sắc thiên nhiên quá đỗi bình yên.
Thuyền đi rất chậm. Đi như trôi trên sông. Trôi trong bồng bềnh gió và hơi nước khiến lòng người nhẹ bẫng, lâng lâng một cảm giác khó định hình. Tiết trời cuối đông, sương dần tan nhưng không có nắng, cái rét bảng lảng không gian vừa như muốn ở lại, vừa như muốn ra đi để gọi xuân về. Cả một vùng hồ sông Đà mênh mông, chỗ rộng nhất cũng khoảng 2 km, chiều dài khoảng 200 km kéo từ Hòa Bình đến Sơn La. Vùng hồ rộng lớn này nằm trong phạm vi 17 xã của 4 huyện: Đà Bắc, Tân Lạc, Cao Phong, Mai Châu và thành phố Hòa Bình. Chắn ở một đầu hồ là nhà máy thủy điện Hòa Bình - công trình thủy điện mang tầm vóc của thế kỷ từ lâu đã tạo được sức hút mạnh mẽ đối với du khách thập phương.
Được thiên nhiên ưu đãi, du lịch Thung Nai là về với vùng hồ sông Đà sơn thủy hữu tình, có rừng, có đảo, có khí hậu thanh mát quanh năm. Đặc biệt, đây là nơi quần tụ của các bản làng dân tộc truyền thống, hai bên lòng sông có nhiều di tích lịch sử như đền Bờ, đền Cô, đền Cậu, bia Vua Lê... mang giá trị văn hóa - tâm linh sâu sắc, được đánh giá là tiềm năng lớn để phát triển du lịch Thung Nai, lòng hồ sông Đà. Được biết, trong quy hoạch tổng thể đến năm 2020, ngành du lịch Hòa Bình đã xác định những sản phẩm chính thuộc khu du lịch này là du lịch nghỉ dưỡng, du lịch tâm linh và du lịch làng nghề. Tỉnh định hướng sẽ xây dựng nơi đây thành khu du lịch quốc gia, mỗi năm đón hàng trăm ngàn lượt du khách đến thưởng ngoạn và khám phá.
Thuyền du lịch Thung Nai đưa chúng tôi cập bến đền Bờ. Tương truyền là nơi rất linh thiêng, ghi dấu sự kiện tuần thú dẹp loạn Đèo Cát Hãn của vua Lê Lợi trên miền biên ải, đã được người dân miền núi hết lòng giúp đỡ. Sử lưu lại rằng, trong cuộc hành quân qua 170 thác, 130 ghềnh hiểm trở có công sức rất lớn của bà Đinh Thị Vân, người Mường ở Hào Tráng và bà người Dao ở Vầy Nưa lo liệu quân lương, thuyền mảng. Khi hai bà mất, vua Lê Lợi truy phong công trạng, ban chiếu cho dân lập đền thờ. Đền ấy nằm dưới thác Bờ nên gọi là đền Thác Bờ. Nay, cả hai ngôi đền đã được chuyển lên vị trí cao sau khi lòng hồ ngập nước. Đền bà người Dao thì ở bên bờ trái sông Đà trên đỉnh đồi Hang Thầu, xã Vầy Nưa (Đà Bắc), còn đền bà người Mường ở mạn phải xã Thung Nai (Cao Phong). Dân trong vùng tôn vinh hai bà là Chúa Thác Bờ, nay vẫn thường xuyên hương khói thờ phụng, hàng năm mở hội vào ngày 7 tháng giêng âm lịch. Đã từ lâu, nơi đây thực sự trở thành một điểm tâm linh giá trị với những ai đó có dịp du lịch Thung Nai, thăm thú vùng hồ sông Đà.
Rời đền Bờ, chúng tôi lần lượt ghé vào các điểm khác của tuyến du lịch Thung Nai. Từ đảo Ngọc đến đảo Bạn Bè, từ thác Giăng đến vịnh Suối Hoa... những thắng cảnh đẹp làm say lòng du khách. Mỗi điểm đến lại cho tôi một trải nghiệm khác biệt. Quên cả gió lạnh. Quên cả ướt át như có như không của cơn mưa phùn. Chiều buông xuống rất nhanh. Gió sông khiến cái lạnh chiều cuối đông càng thêm se sắt. Tôi ngồi tựa mạn thuyền để nghe rõ hơn tiếng sóng vỗ ì oạp. Thoảng hoặc bên tai tiếng chuyện trò của người dân vạn chài. Bất giác, tôi cảm nhận được mùa mùa xuân đang đến trong tiếng cười tươi vui của họ...
TTXT du lịch Hòa Bình